وظایف و اجزای سرسیلندر
سرسیلندر در موتور پژو ۴۰۵ نقشی فراتر از یک قطعه ساده دارد؛ این بخش بهعنوان قلب تپنده فرآیند احتراق عمل میکند و هماهنگی بین اجزای مختلف موتور را تضمین میکند. در این قسمت، به وظایف اصلی سرسیلندر و اجزای تشکیلدهنده آن در این خودروی پرطرفدار میپردازیم.
وظایف اصلی سرسیلندر
-
تشکیل محفظه احتراق: سرسیلندر همراه با پیستون و بلوک سیلندر، فضایی را ایجاد میکند که در آن مخلوط هوا و سوخت متراکم شده و با جرقه شمع مشتعل میشود. این احتراق، نیروی لازم برای حرکت خودرو را تأمین میکند.
-
مدیریت سوپاپها: سرسیلندر محل نصب سوپاپهای ورودی و خروجی است. سوپاپهای ورودی، هوا و سوخت را به داخل سیلندر هدایت میکنند و سوپاپهای خروجی، گازهای ناشی از احتراق را خارج میکنند. این فرآیند به لطف هماهنگی میلسوپاپ و فنرهای سوپاپ انجام میشود.
-
خنککاری موتور: داخل سرسیلندر کانالهایی برای گردش آب یا مایع خنککننده تعبیه شده است. این کانالها گرمای تولیدشده در اثر احتراق را جذب کرده و از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری میکنند.
-
پشتیبانی از قطعات جانبی: سرسیلندر محل نصب شمعها (در موتورهای بنزینی) و گاهی انژکتورها (در مدلهای انژکتوری) است که برای احتراق و تزریق سوخت ضروریاند.
اجزای اصلی سرسیلندر
-
بدنه اصلی: ساختهشده از آلیاژ آلومینیوم، که استحکام و انتقال حرارت مناسبی دارد.
-
سوپاپها: شامل سوپاپهای ورودی و خروجی که با میلسوپاپ کار میکنند.
-
شمعها: برای ایجاد جرقه و شروع احتراق.
-
واشر سرسیلندر: یک لایه آببندی بین سرسیلندر و بلوک سیلندر که از نشت آب، روغن و گاز جلوگیری میکند.
-
کانالهای خنککننده: مسیرهایی برای گردش مایع خنککننده.
-
محفظه احتراق: بخشی که طراحی آن روی راندمان موتور تأثیر مستقیم دارد
طراحی سرسیلندر
در پژو ۴۰۵، طراحی سرسیلندر به گونهای است که با موتور XU (معمولاً XU7 با حجم ۱.۸ لیتر) سازگار باشد. این موتور که در نسخههای مختلف بنزینی و انژکتوری عرضه شده، به سرسیلندری نیاز دارد که هم سبک باشد و هم بتواند فشار و حرارت بالا را تحمل کند. هماهنگی بین این اجزا باعث میشود موتور عملکرد نرمی داشته باشد، اما هرگونه نقص در سرسیلندر، مثل نشتی واشر یا بسته نشدن کامل سوپاپها، میتواند قدرت موتور را کاهش دهد یا حتی به خرابی کامل منجر شود.
درک این وظایف و اجزا به مالکان پژو ۴۰۵ کمک میکند تا مشکلات احتمالی را زودتر تشخیص دهند و از تعمیرات پرهزینه پیشگیری کنند. در بخش بعدی، به جنس و طراحی سرسیلندر این خودرو میپردازیم تا ببینیم چرا این قطعه در برابر شرایط سخت گاهی آسیبپذیر میشود.
جنس و طراحی سرسیلندر
سرسیلندر پژو ۴۰۵ بهعنوان یکی از اجزای حیاتی موتور، از نظر جنس و طراحی ویژگیهای خاصی دارد که هم عملکرد موتور را بهبود میدهد و هم با شرایط تولید و استفاده این خودرو سازگار است. در این بخش، به مواد بهکاررفته در ساخت سرسیلندر و جزئیات طراحی آن در مدلهای مختلف پژو ۴۰۵ پرداخته میشود.
در اکثر مدلهای پژو ۴۰۵، سرسیلندر از آلیاژ آلومینیوم ساخته شده است. این انتخاب به دلایل متعددی صورت گرفته:
-
وزن سبک: آلومینیوم نسبت به چدن (که در موتورهای قدیمیتر رایج بود) سبکتر است و باعث کاهش وزن کلی موتور میشود. این موضوع در خودرویی مثل پژو ۴۰۵، که برای مصارف خانوادگی و اقتصادی طراحی شده، اهمیت زیادی دارد.
-
انتقال حرارت بالا: آلومینیوم گرما را سریعتر از چدن منتقل میکند و به خنک شدن بهتر موتور کمک میکند. این ویژگی در شرایط آبوهوایی گرم، مثل مناطق جنوبی ایران، یک مزیت بزرگ محسوب میشود.
-
هزینه تولید: استفاده از آلومینیوم با روش ریختهگری، تولید انبوه سرسیلندر را مقرونبهصرفهتر میکند.
با این حال، در برخی مدلهای اولیه یا نسخههای خاص، ممکن است از چدن هم استفاده شده باشد. چدن مقاومت بیشتری در برابر فشار و سایش دارد، اما سنگینتر است و کمتر در نسخههای استاندارد پژو ۴۰۵ دیده میشود.
پژو 405 یکی از خودروهای پرطرفدار در ایران و بهویژه در اصفهان است. سرسیلندرهای ما برای این خودرو با موتورهای XU7 و TU5 سازگار هستند: سرسیلندر پژو
ویژگیها: این سرسیلندرها با استانداردهای روز تولید شده و برای خودروهای پژو 405، پارس و سمند مناسب هستند. کیفیت بالا، گارانتی معتبر و تحویل سریع در اصفهان از ویژگیهای این محصولات است.
طراحی سرسیلندر
طراحی سرسیلندر پژو ۴۰۵ با موتور XU7 (۱.۸ لیتری) هماهنگ شده است. این موتور معمولاً ۸ سوپاپ دارد (۴ سوپاپ ورودی و ۴ سوپاپ خروجی) و سرسیلندر آن بهصورت OHC (Overhead Camshaft) طراحی شده، یعنی میلسوپاپ در بالای سرسیلندر قرار دارد. این طراحی باعث میشود:
محفظه احتراق در سرسیلندر این خودرو به شکل نیمکروی (Hemispherical) طراحی شده که باعث بهبود جریان هوا و سوخت و افزایش راندمان احتراق میشود. همچنین، کانالهای خنککننده بهگونهای تعبیه شدهاند که گرما را به طور یکنواخت از نقاط داغ (مثل اطراف شمعها) دور کنند.
تفاوتها در مدلها
پژو ۴۰۵ در نسخههای GLX، SLX و انژکتوری عرضه شده و سرسیلندر هر مدل ممکن است جزئیات متفاوتی داشته باشد. برای مثال، در مدلهای انژکتوری، محل نصب انژکتورها به طراحی اضافه شده است. با این حال، ساختار اصلی سرسیلندر در همه مدلها مشابه است و تفاوتها بیشتر در جزئیات فنی و سازگاری با سیستم سوخترسانی دیده میشود.
آلیاژ آلومینیوم و طراحی بهینه سرسیلندر، آن را به قطعهای کارآمد تبدیل کرده، اما شکنندگی نسبی آلومینیوم در برابر گرمای شدید یا ضربه، گاهی مشکلاتی مثل ترکخوردگی را به دنبال دارد. در بخش بعدی، به این مشکلات و دلایل آنها خواهیم پرداخت.
